Hepimizin de bildiği gibi enflasyon düzeltmesi ya da enflasyon muhasebesi müessesesi 30.12.2003 tarihinden itibaren vergi sistemimizdeki yerini almıştır. Ancak Enflasyon düzeltmesi işlemi ile ilgili olarak 5024 sayılı Kanun ikili bir yaklaşım getirmişti. 1.1.2004 tarihinden sonra düzenlenecek mali tabloların düzeltilmesine ilişkin süreklilik arz eden ve düzeltme işlemine ilişkin ana esasların belirlendiği hükümlere 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasında; 31.12.2003 tarihli mali tabloların düzeltilmesine ilişkin hükümlere ise geçici 25 inci maddesinde yer verilmiştir. Kanuni düzenlemeye göre, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100′ den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10′ dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer. Yapılan düzenlemeler ve şartların da gerçekleşmesiyle birlikte enflasyon düzeltmesi 2004 yılında uygulanabilmiş ancak sonraki yıllarda ÜFE’deki artışın son üç yılda %100’den ve son 12 ayda da %10’dan fazla olmaması nedeniyle uygulanamamıştır. Günümüze gelirsek eğer 2021 takvim yılı sonu itibarıyla, enflasyon düzeltmesi için aranan her iki koşulun da gerçekleşmiş olması nedeniyle, 2021 hesap dönemine ilişkin mali tabloların 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası hükümleri çerçevesinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekmekteydi diye düşünüyoruz ancak 7352 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda değişiklik yapılması hakkında kanun ile geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2021 ve 2022 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri itibarıyla ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde Mükerrer 298 inci madde kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağı hüküm altına alınmış oldu. Böylelikle de Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298. maddesinde belirlenen şartlar gerçekleşmiş ve 2021 yılı mali tabloları için enflasyon düzeltmesi yapılacakken, uygulama için altyapı ve zaman yetersizliği gerekçeleriyle birlikte 31.12.2023 sonuna kadar ertelenmiş oldu. Bu arada Gelir İdaresi Başkanlığınca 6 Ocak 2022 tarihinde internet sitesinde enflasyon düzeltmesine ilişkin tebliğ taslağı yayımlandı. Malumlarınız üzere Yüksek enflasyon ülkemiz ekonomisini etkilemeye devam etmekte olup işletmeler de bir yandan enflasyonun etkileriyle mücadele ederken diğer yandan daha fazla vergi yüküyle karşı karşıya kalarak bu durumdan olumsuz etkilenmeye devam etmektedirler. Çünkü mali tablolar enflasyon etkisinden arındırılmadığı sürece, işletmeler elde etmiş oldukları kârdan daha fazla bir kârlılık beyan etmek ve vergilendirilmek durumunda kalmaktadırlar. Enflasyonun mali tablolardaki olumsuz etkisini gidermek adına Yeniden Değerleme müessesesi yürürlüğe girmiş olmakla birlikte, ertelenmiş olan Enflasyon Düzeltmesi uygulamasının da bir an önce yürürlüğe girmesi gerektiği görüşündeyiz. Enflasyon Düzeltmesi uygulamasını hem işletmelerin mali raporlamalarının enflasyonist etkilerden arındırılarak gerçek rakamlarla yapılması hem de elde edilecek gerçek veriler üzerinden vergileme yapılması açısından önemli bulmaktayız. Kanuni zorunluluk olmasa dahi bazı bankaların ve bazı büyük işletmelerin mali verilerini daha sağlıklı okuyabilmek adına enflasyon muhasebesine geçtikleri ya da geçmek üzere oldukları kamuoyuna yansımış bulunmaktadır. Bu kapsamda 6 Ocak 2022 tarihli Tebliğ Taslağından ve ertelemeye yola açan 7352 sayılı Kanundan yola çıkılarak, meslek odalarının ve iş dünyasının da görüşleri alınmalı uygulamanın alt yapısı oluşturulmalı, tebliğde yer alan aksaklıklar giderilmeli ve ertelenmiş olan uygulama bir an önce yürürlüğe girmeli.
